Coraz więcej dzieci, ale również i dorosłych, ma problemy z odmianą rzeczowników i przymiotników przez przypadki. Problem ten można zniwelować przez zabawę, używając konkretnych przedmiotów codziennego użytku, a w przypadku dzieci - używając zabawek i posługując się metodą zdań niedokończonych, np.:
M. l.p. To jest kto/co ? (i pokazujemy zabawkę/przedmiot) ................................................................... mały czerwony miś, duża lalka, zabawny, brązowy żółw, mały, szary królik, duże, niebieskie auto, duże, niebieskie autko, słodki, uroczy piesek, mały, puszysty kotek (mogą być zdrobnienia, czyli deminutywy).
D. l. p. Nie ma kogo/ czego ? (i chowamy za sobą, a dziecko dokańcza) ...........................................................małego, czerwonego misia, dużej lalki, zabawnego, brązowego żółwia, małego, szarego królika, dużego, niebieskiego auta, dużego, niebieskiego autka, słodkiego, uroczego pieska, małego, puszystego kotka,
C. l. p. Przyglądam się/ chcę dać buzi komu/ czemu? (pokazujemy zabawkę) ................................................ małemu, czerwonemu misiowi, dużej lalce, zabawnemu, brązowemu żółwiowi, małemu, szaremu królikowi, dużemu, niebieskiemu autku, słodkiemu, uroczemu pieskowi, małemu, puszystemu kotkowi
B. l. p. Widzę kogo/ co? (pokazujemy zabawkę/ przedmiot) ..............................................małego, czerwonego misia, dużą lalkę, zabawnego, brązowego żółwia, małego, szarego królika, duże, niebieskie autko, słodkiego, uroczego pieska, małego, puszystego kotka
N. l. p. Bawię się kim/ czym? (pokazujemy zabawkę/ przedmiot) ...................................... małym, czerwonym misiem, dużą lalką, zabawnym, brązowym żółwiem, małym, szarym królikiem, dużym, niebieskim autkiem, słodkim, uroczym pieskiem, małym, puszystym kotkiem
Msc. l. p. Mówię o kim/ czym? (pokazujemy zabawkę/ przedmiot) ...................................... o małym, czerwonym misiu, o dużej lalce, o zabawnym, brązowym żółwiu, o małym, szarym króliku, o dużym, niebieskim autku, o słodkim, uroczym piesku, o małym, puszystym kotku
W. l. p. Gdzie jesteś? (inscenujemy scenkę: szukamy w pośpiechu zabawki/ przedmiotu tam, gdzie go nie ma, i mówimy do niego) ............................................................... mały, czerwony misiu, duża lalko, zabawny, brązowy żółwiu, mały, szary króliku, duże, niebieskie autko, słodki, uroczy piesku, mały, puszysty kotku.
To samo robimy z liczbÄ… mnogÄ….
M. l. mn. To jest kto/co? .......................................................dwa małe, czerwone misie, dwie duże lalki, dwa zabawne, brązowe żółwie, dwa małe, szare króliki, dwa duże, niebieskie autka, dwa słodkie, urocze pieski, dwa małe, puszyste kotki
D. l. mn. Kogo/ czego nie ma? (i chowamy przedmioty/ zabawki za siebie) ......................................... dwóch małych, czerwonych misiów, dwóch dużych lalek, dwóch zabawnych, brązowych żółwi, dwóch małych, szarych królików, dwóch dużych niebieskich autek, dwóch słodkich, uroczych piesków, dwóch małych, puszystych kotków
C. l. mn. Komu/ czemu się przyglądam, komu/ czemu chcę dać buzi? .................................................... dwóm małym, czerwonym misiom, dwóm dużym lalkom, dwóm zabawnym, brązowym żółwiom, dwóm małym, szarym królikom, dwóm dużym, niebieskim autkom, dwom słodkim, uroczym pieskom, dwóm małym, puszystym kotkom
B. l. mn. Kogo/ co widzę? .................................................... dwa małe, czerwone misie, dwie duże lalki, dwa zabawne, brązowe żółwie, dwa małe, szare króliki, dwa duże, niebieskie autka, dwa słodkie, urocze pieski, dwa małe, puszyste kotki
N. l. mn. Kim/ czym się bawię, kim/ czym się zajmuję? ..................................... dwoma małymi, czerwonymi misiami, dwiema dużymi lalkami, dwoma zabawnymi, brązowymi żółwiami, dwoma małymi, szarymi królikami, dwoma dużymi, niebieskimi autkami, dwoma słodkimi, uroczymi pieskami, dwoma małymi, puszystymi kotkami
Msc. l. mn. O kim/ o czym mówię/ myślę? ............................................ o dwóch małych, czerwonych misiach, o dwóch dużych lalkach, o dwóch zabawnych, brązowych żółwiach, o dwóch małych, szarych królikach, o dwóch dużych, niebieskich autkach, o dwóch słodkich, uroczych pieskach, o dwóch małych, puszystych kotkach
W. l. mn. Gdzie jesteście? ................................................ dwa małe, czerwone misie, dwie duże lalki, dwa zabawne, brązowe żółwie, dwa małe, szare króliki, dwa duże, niebieskie autka, dwa słodkie, urocze pieski, dwa małe, puszyste kotki
U bardzo małych dzieci można pominąć liczebnik "dwa", dopiero po jakimś czasie zacząć go wprowadzać razem z innymi liczebnikami.
Najważniejsze jest tu, by cały czas była to zabawa, śmiech, radość, zwłaszcza, że będą się zdarzały pomyłki. Nic nie szkodzi. Najważniejsze, by być razem, spędzać razem czas, śmiać się i cieszyć, i mówić, mówić, mówić ...
neurologopeda Agnieszka Gaj